Wieś Pępowo, siedziba gminy, położona nad rzeką Dąbrocznią w powiecie gostyńskim, woj. poznańskim zaliczanej do jednej z najlepszych rolniczo gmin w Polsce. Odległość od miasta Leszna Wlkp. Wynosi 50 km, a od Gostynia 18 km. Stacja kolejowa Pępowo odległa od ośrodka ok. 4 km, położona jest przy linii kolejowej Leszno – Ostrów Wlkp. Pępowo posiada także wielokierunkowe, dogodne połączenia autobusowe.

Obecna siedziba Stadniny – Pępowo (dawniej Pampowo) przejęła swą nazwę na początku XIX w. od pobliskiej wsi. Poprzednio, miejscowość nazywała się Chociszewice od nazwiska dawnych właścicieli. Pierwsza źródłowa wiadomość na ten temat pochodzi z roki 1424 – kiedy to władał tą ziemią – Janusz z Chociszewic. Inna wzmianka o Chociszewicach z 1434 r. zamieszczona jest w dokumencie Króla Władysława Jagiełły o zamknięciu traktatu handlowego prowadzącego przez Bodzewo – Chociszewice na Śląsk.

 

Pałac w Gogolewie Pałac w Gogolewie

 

W wieku XVI Chociszewice wniosła Anna Siedlecka herbu Odrowąż w wianie Melchiorowi Konarzewskiemu. W tym też czasie określa się już jako nową fortalicję – miejsce obecnie stojącego palacu. Za fundatora barokowego pałacu uważa się Adama Floriana Konarzewskiego (który również wsławił się fundacją kościoła i zespołu budynków klasztornych Filipinów na Świętej Górze pod Gostyniem. Pałac wzniesiony pod koniec XVII w. przetrwał w zasadniczym zrębie do dziś. Ostatnim właścicielem Pępowa, do 1945 r. był Gerd Oertzen. W 1945 roku pałac jak i majątek ziemski przeszedł na własność Skarbu Państwa.

W pałacu znalazła pomieszczenie Szkoła Podstawowa (do 1974 r.), Ośrodek Zdrowia (do 1968 r.) oraz siedziba P.Z.Ch.K. Obecnie pałac – zabytek znajduje się w kapitalnym remoncie.

Gogolewo, wraz z majątkiem Niepart i folwarkami Zygmutnowo, Dębina, Florynki wchodzi obecnie w skład stadniny. Majątek ten należał dawnymi czasy do rodziny Górków i kolejno do Objezierskich z Objezierza, zaś w połowie XVIII wieku do rodziny Kołaczkowskich.

W początkach XIX wieku należało Gogolewo do bankiera Kluga z Berlina, od którego kupił je na licytacji Antoni Czarnecki, krajczy koronny dla swego syna Marcelego. W tym czasie powstaje też pałac w Gogolewie, pierwszy z całego szeregu pałaców wznoszonych przez cały wiek XIX dla zyskującej znaczeniu rodziny Czarneckich.

Wiele danych wskazuje na to, że głównym architektem tego pałacu był sam właściciel – Marceli Czarnecki. On też jest autorem innej budowli z 1818 roku w Gogolewie – okazałego browaru – później spichlerza.

Obecny park zakładany był w latach trzydziestych XIX wieku przez żonę Marcelego – Florentynę. Gruntownie restaurowany w 1924 roku, został otoczony nowym kanałem wodnym z mostami i okazałą bramą wjazdową. Na bramie podwórzowej umieszczono grecki napis : "OVAEN EISTO KAKON" ("niech nic złego się nie stanie"”). Brama ta już dzisiaj nie istnieje – ale hasło to jest ciągle aktualne. Decyzją władz centralnych już w maju 1945 r. tak Pępowo jak i Gogolewo przekazane zostały Państwowym Zakładom Chowu Koni z przeznaczeniem tworzenia stadnin koni. W organizacji hodowli zarodowej stadniny znalazły się w 1953 r. kiedy to Minister PGR wydał zarządzenie z dnia 10.04.1953 r. w sprawie utworzenia przedsiębiorstwa pod nazwą Stadnina Koni Pępowo. W roku 1954 nastąpiło połączenie Stadniny Koni Pępowo ze Stadnina Koni Gogolewo.

W 1958 r. miał miejsce kolejny podział przedsiębiorstwa na 2 stadniny Pępowo i Gogolewo z jednoczesnym przekazaniem na rzecz PGR Pudliszki gospodarstwa Chwałkowo. Po trzech zaledwie latach tj. 01.07.1961 powtórnie połączono stadniny Pępowo i Gogolewo w jedną całość. Stan taki istnieje do dnia dzisiejszego. Początkowo obszar użytków rolnych wynosił 2657 ha, który z chwilą przekazania w roku 1958 gospodarstwa Chwałkowo, zmalał o 443 ha.

W roku 1968 przekazano pod budowę filii POM 1 ha gruntów ornych, a w roku 1975 przejęto z PFZ 10,5 ha gruntów ornych.

Aktualny stan posiadania gruntów w 1980 r. wynosił:

  • gruntów ogółem – 2411 ha
  • w tym użytki rolne - 2203 ha
  • grunty orne - 1976 ha

Klimat jest typowy dla niziny wielkopolsko-kujawskiej, a średnia roczna opadów wynosi 450 -500 mm. Grunty rolne leżą w pasie tak zwanych "ciepłych ziem" poznańskich zwanych także glinami typu krotoszyńskiego. Łąki, których areał jest niewielki, położone są w dolinie rozciągającej się wzdłuż rzeki Dąbroczni, natomiast pastwiska, głównie dla koni wydzielone są z gruntów ornych.